معنی قل متاع الدنیا قلیل کلاس چهارم

معنی قل متاع الدنیا قلیل کلاس چهارم

درس پانزدهم ..... آیات 75 الی 79 سوره مبارکه نســـاء

روز سه شنبه مورخ 31/1/89 ، در ادامه کلاسهای هفتگی ماموستا ملا قادر قادری در مسجد قباء پاوه با حضور علاقمندان درس یکصد و چهارم تفسیر قرآن کریم (درس پانزدهم تفسیر سوره مبارکه نساء) با موضوع آیات 75الی 79 سوره مبارکه نساء ارائه شد.

در ادامه ، درس مذکور جهت استفاده علاقمندان درج شده است.

کـــلاس تفسیــــر قــرآن کــــریـــمتوسط حاج ماموستا ملا قادر قادری

درس یکصد و چهارم

درس پانزدهم سوره مبارکه نساءآیات 75 الی 79

** موضوع درس **

1- تشویق به جهاد و دفاع از دین و محرومین

2) راه مجاهدان راه خداست

3) مرگ حتمی است و فرار از آن شرعاً و عقلاًصلاح نیست

* ترجـــمه آیـــات *

وَمَا لَکُمْ لا تُقَاتِلُونَ فِی سَبیلِ اللَّهِ وَالْمُسْتَضْعَفِینَ مِنَ الرِّجَالِ وَالنِّسَاءِ وَالْوِلْدَانِ الَّذینَ یَقُولُونَ رَبَّنَا أَخْرِجْنَا مِنْ هَذهِ الْقَرْیَةِ الظَّالِمِ أَهْلُهَا وَاجْعَل لَنَا مِنْ لَدُنْکَ وَلِیًّا وَاجْعَل لَنَا مِنْ لَدُنْکَ نَصِیرًا (۷۵)

ای مومنان ، چه شده که در راه خدا به جهاد نمی پردازید و در راه نجات برادران مستضعف خود نمی جنگید که مشرکان مانع هجرت آنان شده اند و آنها را به ذلت کشانده و آزار سخت از آنان می چشند، آنهایی که از پیشگاه پروردگار خود التماس می کنند که سختی را از آنان برطرف کند و می گویند پروردگارا ، ما را از این قریه و سختی و تنگناما را نجات بده و راه خروجی به ما بنما و از جانب خود یاور و دوستی فراهم فرما .

الَّذینَ آمَنُوا یُقَاتِلُونَ فِی سَبیلِ اللَّهِ وَالَّذینَ کَفَرُوا یُقَاتِلُونَ فِی سَبیلِ الطَّاغُوتِ فَقَاتِلُوا أَوْلِیَاءَ الشَّیْطَانِ إِنَّ کَیْدَ الشَّیْطَانِ کَانَ ضَعِیفًا (۷۶)

مومنان به خاطر هدفی والا و مقصودی شریف به جهاد و قتال می پردازند پس خدا یاور و سرپرست آنهاست ولی کافران در راه شیطانی که مردم را به سوی کفر و طغیانفرا می خوانند ، می جنگند . ای اولیا و دوستان خدا با یاران و اعوان شیطان ستیز کنید که حتماً بر آنان غلبه خواهید کرد براستی تلاش و کوشش شیطان بسیار ضعیف است تا چه رسد به مقایسه آن با قدرت خدا .

أَلَمْ تَرَ إِلَی الَّذینَ قِیلَ لَهُمْ کُفُّوا أَیْدیَکُمْ وَأَقِیمُوا الصَّلاةَ وَآتُوا الزَّکَاةَ فَلَمَّا کُتِبَ عَلَیْهِمُ الْقِتَالُ إِذَا فَرِیقٌ مِنْهُمْ یَخْشَوْنَ النَّاسَ کَخَشْیَةِ اللَّهِ أَوْ أَشَدَّ خَشْیَةً وَقَالُوا رَبَّنَا لِمَ کَتَبْتَ عَلَیْنَا الْقِتَالَ لَوْلا أَخَّرْتَنَا إِلَی أَجَلٍ قَرِیبٍ قُلْ مَتَاعُ الدُّنْیَا قَلِیلٌ وَالآخِرَةُ خَیْرٌ لِمَنِ اتَّقَی وَلا تُظْلَمُونَ فَتِیلا (۷۷)

ای محمد (ص) : آیا تعجب نمی کنی از گروهی که در مکه درخواست قتال می کردند اما به آنها گفته شد : دست نگهدارید و از جنگ با کفار خودداری کنید چرا که هنوز زمانش فرا نرسیده است و با اقامه نماز و اداء زکات ، خود را آماده کنید . اما وقتی به آنهاپیشنهاد شد که به جنگ با مشرکین برخیزند جمعی از آنان ترسیدند و کنار کشیدندو از مردم بیم و هراس داشتند همانند ترسی که از عذاب خدا داشتند و بلکه هم بیشتر دچار خوف و هراس شدند و گفتند چرا به ما فرصت بیشتری ندادی تا ما به اجل خود بمیریم و کشته نشویم که دشمنان از آن مسرور و شادمان گردند . ای محمد : به آنها بگو نعمتهای دنیا ناپایدار و و نعمتهای آخرت پایدارند برای آنکه از خدا می ترسد و فرمانش را انجام می دهد .هیچ چیز از پاداش اعمالتان کم نمی شود حتی به اندازه رشته ای که در هسته خرما قرار دارد .

أَیْنَمَا تَکُونُوا یُدْرِکُکُمُ الْمَوْتُ وَلَوْ کُنْتُمْ فِی بُرُوجٍ مُشَیَّدَةٍ وَإِنْ تُصِبْهُمْ حَسَنَةٌ یَقُولُوا هَذهِ مِنْ عِنْد اللَّهِ وَإِنْ تُصِبْهُمْ سَیِّئَةٌ یَقُولُوا هَذهِ مِنْ عِنْدکَ قُلْ کُلٌّ مِنْ عِنْد اللَّهِ فَمَالِ هَؤُلاءِ الْقَوْمِ لا یَکَادُونَ یَفْقَهُونَ حَدیثًا (۷۸)

در هر جا که باشید بدون شک مرگ شما را می گیرد و شما راغافلگیر میکند هرچنددر قلعه ها و دژهای تسخیر ناپذیر متحصن شوید اگر به آن منافقان نصیبی از نیکی و پیروزی و غنیمت و امثال آن برسد می گویند این از جانب خداست و اگر بدی و مصیبتی به آنانبرسد می گویند : به سبب پیرویکردن از محمدچنین مصایب و بلایی به ما روی آورده است . ای محمد به آن ابلهان بگو : نیکی و بدی و زحمت و نعمت از جانب خداست و جز او خالقی نیست. این قوم را چه شده است که سخن مرا نمی فهمند و نمی دانند که تمام اشیاء در قبضه قدرت خدا قرار دارد

مَا أَصَابَکَ مِنْ حَسَنَةٍ فَمِنَ اللَّهِ وَمَا أَصَابَکَ مِنْ سَیِّئَةٍ فَمِنْ نَفْسکَ وَأَرْسَلْنَاکَ لِلنَّاس رَسُولا وَکَفَی باللَّهِ شَهِیدًا (۷۹)

ای انسان هر نعمت و احسانی را یافتی بدان که فضل و کرمی است از جانب خدا و این احسانو امتنان ، امتحانی است از طرف او و هر مصیبت و بلایی کهبه تو برسداز جانب خودت است . ای محمد تو را به عنوان پیامبر برای عموم بشر مبعوث کردیم تا شرایع خدا را به آنان ابلاغ کنی و همین کافی است که خدا بر پیامبریت گواه باشد.

**توضیح درس **  

خداوند متعال در آیه 75 موضوع جهاد را با کیفیت دیگری ذکر کرده است و ضمن امر به ایمان به این فریضه و ایمان به جهاد در راه خدا و دین اسلام تحریک عواطف انسانی را در این دعوت ذکر فرموده است و اهل ایمان را به جهاد در راه ترویج دین و نجات انسانهای در بند ، امر فرموده است و با ملاحظه مفاد این آیه به این نتیجه می رسیم که جهاد یک امر مقدس است و برای پول ، مقامو تصرف اراضی و تسلط بر دیگران نیست بلکه جهاد امری است مقدس و ارزشمند که مافوق مادیات ، اراضی ، ثروت و دستیابی به قدرت و مقام است .

در آیه 76 از سوی خداوند اهل جهاد تشجیع و ترغیب شده اند که عمل آنها اقدامی مبارک و پسند و در راه خداوند است و خط مخالف مجاهدین را خط طاغوت ، باطل و شیطانی ذکر فرموده است .

آیه 77 به ما می گوید : قبل از نزول آیات جهاد جمعی خدمت رسول خدا رفتند و درخواست جهاد با دشمنان اسلام را کردند حضرت فرمود : صبرکنید فعلاً دستور جهاد نازل نشده است سعی کنید سایر عبادات را چون نماز و زکات انجام دهید تا ببینیم صلاح الهی چگونه است ، همین افراد دو آتشه زمانی که امر جهاد نازل شد با جهاد مخالفت و سعی در تضعیف روحیه افراد نمودند . خداوند متعال جهاد را امر مقدس و مخالفین را سرزنش فرمود .

در آیه 78 و 79 به یک اصل مهم اعتقادی اشاره شده است و آن عبارت است از ایمان به قضا و قدر و حتمیت این امر که مرگ و حیات در قبضه قدرت الهی هستند و فرار از مرگ ممکن نیست و ترس از مرگ مردود است و باید شعار همه اهل ایمان این چنین باشد « انا لله و انا الیه راجعون » حیات ما از آن خداوند است و مرگ ما هم در قبضه قدرت او .

** نتیجـه **

1) در اسلام جهاد یک امر مقدس و ارزشمند است و از حیث جایگاه در بعضی از مواقع چون نماز و روزه واجب است، مثلاً زمانی که عرض و ناموس و دین و مال و ملک و استقلال مسلمین مورد تجاوز دشمن دین قرار گیرددفاع و جهاد واجب می شود و در غیر اینحالتبین فقهاء اختلاف است جمعی آنرا همیشه واجبو جمعی در غیر زمان تجاوز دشمن آنرا مستحب می دانند البته مشروعیت جهاد شرایط خاص خود را دارد و مجال بیان آن فعلاً نیست.

2) در آیه 77 خواندیم جمعی نزد رسول خدا آمدند و درخواست کردند دستور جهاد را صادر فرماید حضرت ( ص) فرمود : فعلاً زمان آن نیست .

آنچه از این آیه قابل فهم است این است خودسازی و سازندگی فکری و آماده سازی روحی و جسمی و تربیت و آموزش قبل از شروع هر عبادت بخصوص جهاد در راه خدا یک امر ضروری است و به همین دلیل بود پیامبر اسلام ( ص) در مکه 13 سال در سازندگی و تربیت و تعلیم و اصلاح افراد جهد و کوشش فرمود تا اعراب سنگدل شبه جزیره را به آرام ترین و متواضع ترین و مخلص ترین افراد جامعه بشری تبدیل کرد و قرآن کریم به نص «کنتم خیر امه » صلاحیت آنها را تایید فرمود . پس تا اصلاح درون صورت نپذیرد کار کردن روی ظواهر و ظاهر سازی اشتباه محض است .

** خداوندا ، ما را توفیق ده که اول خود را و سپس دیگران را از طریق درون بسازیم . انشاء الله **

وصلی الله علی سید نا محمد و آله و صحبه اجمعین

www.aljomeh.org

www.aljomeh.org .

آیه 77 سوره نساء

أَ لَمْ تَرَ إِلَی الَّذینَ قِیلَ لَهُمْ کُفُّوا أَیْدیَکُمْ وَ أَقِیمُوا الصَّلاةَ وَ آتُوا الزَّکاةَ فَلَمَّا کُتِبَ عَلَیْهِمُ الْقِتالُ إِذا فَرِیقٌ مِنْهُمْ یَخْشَوْنَ النَّاسَ کَخَشْیَةِ اللَّهِ أَوْ أَشَدَّ خَشْیَةً وَ قالُوا رَبَّنا لِمَ کَتَبْتَ عَلَیْنَا الْقِتالَ لَوْ لا أَخَّرْتَنا إِلی‌ أَجَلٍ قَرِیبٍ قُلْ مَتاعُ الدُّنْیا قَلِیلٌ وَ الْآخِرَةُ خَیْرٌ لِمَنِ اتَّقی‌ وَ لا تُظْلَمُونَ فَتِیلًا «77» آیا نمی‌نگری کسانی را که (پیش از هجرت) به آنان گفته شد (اکنون) دست نگهدارید و نماز به پا دارید و زکات بپردازید. لیکن چون جهاد (در مدینه) بر آنان مقرّر شد، گروهی از آنان از مردم (مشرک مکّه) چنان می‌ترسیدند که گویا از خدا می‌ترسند، بلکه بیش از خدا (از کفّار می‌ترسیدند) و (از روی اعتراض) گفتند:

پروردگارا! چرا جنگ را بر ما واجب کردی؟ چرا ما را تا سرآمدی نزدیک (مرگ طبیعی) مهلت ندادی؟ بگو: برخورداری دنیا اندک و ناچیز است و برای کسی که تقوا پیشه کند آخرت بهتر است، و به اندازه‌ی رشته‌ی میان هسته خرما، به شما ستم نخواهد شد.

نکته ها

مسلمانان صدر اسلام در دوران سخت مکّه، از پیامبر اسلام اجازه‌ی جنگ با مشرکان را می‌خواستند و می‌گفتند: پیش از اسلام عزیز بودیم، اینک به خاطر اسلام گرفتار فشاریم، بگذار بجنگیم تا عزّت خود را به دست آوریم. پیامبر صلی الله علیه و آله که آن هنگام مأمور به جنگ نبود، اجازه نمی‌داد، ولی پس از هجرت که فرمان جهاد آمد، جمعی از همان جهاد طلبان، دست به اعتراض و بهانه جویی زدند و کفّار مکّه را بزرگ شمرده و از آنان به شدّت می‌ترسیدند.

«خَشْیَةِ» به ترسی گفته می‌شود که برخاسته از عظمت و بزرگ دانستن طرف مقابل باشد.

امام صادق علیه السلام فرمود: مراد از «کُفُّوا أَیْدیَکُمْ»، «کفّوا السنتکم» است، گویا شعارهای توخالی می‌دادند که آیه نازل شد، دست بردارید. «1»

«1» تفسیر نوالثقلین کافی ج 2 ص 114.

جلد 2 - صفحه 110

امام باقر علیه السلام یکی از نمونه‌ها را صلح امام حسن علیه السلام معرّفی فرمودند که آن صلح از آنچه خورشید بر آن می‌تابد برای امّت اسلام بهتر بود. «1»

آری، رهبر معصوم گاهی مثل امام حسن علیه السلام فرمان آتش‌بس می‌دهد و گاهی مانند امام حسین علیه السلام جنگ و شهادت را لازم می‌داند.

در روایات متعددی می‌خوانیم که مراد از اجل قریب که مردم تقاضای تأخیر جهاد را تا آن زمان دارند، قیام حضرت مهدی علیه السلام است. «2» یعنی افرادی می‌گویند: تا زمان قیام امام زمان علیه السلام نباید حکم قتال بیاید.

پیام ها

1- توجّه به تاریخ، سازنده است. أَ لَمْ تَرَ ...

2- در آغاز هر انقلابی، تحمل مشکلات و سعه‌ی صدر لازم است. «کُفُّوا أَیْدیَکُمْ»

3- باید احساسات زودرس و شعارهای توخالی را کنترل کرد. «کُفُّوا أَیْدیَکُمْ»

4- دستورهای خداوند، طبق مصالح واقعی است، نه تقاضای مردم. «کُفُّوا أَیْدیَکُمْ» (با توجّه به شأن نزول)

5- همیشه و همه جا شمشیر کارساز نیست. در شرایط بحرانی و عدم آمادگی، نباید بهانه به دشمن قوی پنجه داد. «کُفُّوا أَیْدیَکُمْ»

6- از رسول خدا و فرمان خدا جلو نیفتید و در امور دینی، اظهار سلیقه‌ی شخصی نکنید. «کُفُّوا أَیْدیَکُمْ»

7- با نماز که یاد خداست، آرامش درونی کسب کنید و با زکات، خلاهای اقتصادی را پر کنید. «أَقِیمُوا الصَّلاةَ وَ آتُوا الزَّکاةَ»

8- مسائل عبادی اسلام با مسائل اقتصادی آن بهم پیوسته است. «الصَّلاةَ، الزَّکاةَ»

9- در میان عبادات، نماز و زکات جایگاه ویژه دارد. «أَقِیمُوا الصَّلاةَ وَ آتُوا الزَّکاةَ»

10- نماز بر زکات مقدّم است. (هر کجا نامی از این دو است، اوّل نام نماز است)

«1». کافی ج 8 ص 330.

«2». تفسیر عیّاشی، ج 1، ص 257.

جلد 2 - صفحه 111

11- فرمان نماز وزکات قبل از جهاد صادر وتشریع شده است. کُفُّوا أَیْدیَکُمْ وَ أَقِیمُوا الصَّلاةَ ...

12- خودسازی، مقدّم بر جامعه‌سازی است، آنکه اهل نماز و زکات نباشد، اهل اخلاص و ایثار نخواهد بود. «أَقِیمُوا الصَّلاةَ وَ آتُوا الزَّکاةَ» 13- آنان که زود داغ می‌شوند، زود هم سرد می‌شوند. آری هر داغی، سرد می‌شود، ولی هیچ پخته‌ای خام نمی‌شود. کُفُّوا أَیْدیَکُمْ‌ ... فَلَمَّا کُتِبَ‌ ... لِمَ کَتَبْتَ‌

14- انقلابی بودن مهم نیست، انقلابی ماندن مهم است. گاهی از شعار تا عمل فاصله زیاد است. فَلَمَّا کُتِبَ‌ ... إِذا فَرِیقٌ مِنْهُمْ یَخْشَوْنَ‌

15- فرمان جهاد، وسیله‌ی آزمایش مردم است. کُتِبَ‌ ... الْقِتالُ‌ ... فَرِیقٌ مِنْهُمْ یَخْشَوْنَ‌

16- سرچشمه اعتراض به‌فرمان جهاد، ترس است. یَخْشَوْنَ‌ ... لِمَ کَتَبْتَ‌

17- عامل مهم ترک جبهه و جهاد، دلبستگی‌های دنیوی است. «لَوْ لا أَخَّرْتَنا إِلی‌ أَجَلٍ»

18- به فرمان‌های خدا و زمان صدور آنها اعتراض نکنید. در برابر امر الهی، محاسبات زمانی و مکانی خود را کنار بگذارید. «لَوْ لا أَخَّرْتَنا إِلی‌ أَجَلٍ قَرِیبٍ»

19- اعتراض به فرمان خدا، نشانه‌ی بی‌تقوایی است. لِمَ کَتَبْتَ‌ ... خَیْرٌ لِمَنِ اتَّقی‌

20- اگر چشم اندازتان را وسیعتر از این جهان مادّی قرار دهید، به متاع اندک دنیا دلبسته نمی‌شوید. «وَ الْآخِرَةُ خَیْرٌ»

21- کامیابان آخرت، تنها اهل تقوایند. «خَیْرٌ لِمَنِ اتَّقی‌»

www.alketab.org

www.alketab.org .

برای دانلود آهنگ کلیک کنید

برای دانلود آهنگ کلیک کنید